بازتاب فرهنگ ایران باستان در اشعار حکمی ناصرخسرو (با تکیه بر منابع عربی)
نویسندگان
چکیده مقاله:
ناصرخسرو، یکی از سخن سرایان مشهور و شاعران حکیم قرن پنجم ادبیّات فارسی است. وی در اشعار خویش از دو فرهنگ اسلامی و ایرانی تأثیر پذیرفته است که البته به تأثیر پذیری او از فرهنگ ایرانی کمتر توجه شده است. این نوشتار، نیز بر آن است تا با تکیه بر منابع اصلی و دست اوّل عربی و ایرانی به بررسی تأثیر پذیری ناصرخسرو از فرهنگ و حکمت ایران باستان بپردازد. اهداف و محورهای اصلی این نوشتار عبارتند از: الف. پیشگفتار مختصری در مورد ارزش حکمت در ایران باستان و ذکر کلیّات پژوهش.ب. تحلیل اشعار ناصرخسرو و بیان تأثیر پذیری ناصرخسرو از حکمت ایران باستان و حکمت متنبّی. یافتهی اساسی این پژوهش در این است که ناصرخسرو به واسطهی آگاهی از فرهنگ ایران باستان که نسل به نسل از نیاکانش به او منتقل شده، از حکمت ایران باستان تأثیر پذیرفته است. همچنین ناصرخسرو، از فرهنگ عباسی و ادبیّات عرب و شاعران آن به ویژه متنبّی تأثیر پذیرفته است که البته ریشهی اصلی این حکمتها در ایران باستان قرار دارد
منابع مشابه
بازتاب دیانت ایرانیان باستان در منابع عربی
دین به عنوان یکی از مهمترین عناصر تأثیرگذار بر فرهنگ و تمدّن، پابهپای بشر از دیرترین دوران تا به امروز در همۀ جوامع حضور داشته است. این پژوهش تلاش کرده است تا از دریچه منابع عربی، نگاهی به اعتقادات دینی ایرانیان بیفکند. نتایج نشان از آن دارد که در ایران باستان باورهای دینی، به ویژه در حوزۀ سیاست اهمیّت فراوانی داشته است؛ به گونهای که دین و سیاست، دو برادر همزاد و یکی از مهمترین ابزارهای برقر...
متن کاملدرونمایه اشعار حکمی ناصرخسرو و ابوالعتاهیه
ناصرخسرو و ابوالعتاهیه از جمله شاعرانی هستند که حکمت را در مضامین شعری خود جای داده و مفاهیم آن را به شکل والایی پروراندهاند. این دو شاعر بزرگ با بیان این مفاهیم متعالی حکمی، از سردمداران این عرصه به شمار میآیند و با وجود شباهتها، تفاوتهایی نیز در بیان مضامین حکمی آنها دیده میشود. این پژوهش با بررسی بسامد این مضامین، سعی بر توضیح شب...
متن کاملجلوههای بلاغت در ایران باستان (با تکیه بر شواهد ذکرشده در منابع عربی)
پژوهش در سیر هنرهای بلاغی و سخنوری که با شکار معانی و نشاندن آن در ساختارهای سخن سروکار دارد، از روزگاری کهن، توجه ارباب نقد و اندیشه را برانگیخته و در ایران پیش از اسلام نیز نشانههایی از این توجه به گفتار پیراسته و نیک وجود داشتهاست. سخنان ایجازگونه و حکمتآمیز، عبارتهای آکنده از تشبیه و استعاره، جملات شیوا و رسا در کلام ایرانیان باستان، به حدی است که موجب شده تا شخصی همچون جاحظ را به تح...
متن کاملدرونمایه اشعار حکمی ناصرخسرو و ابوالعتاهیه
ناصرخسرو و ابوالعتاهیه از جمله شاعرانی هستند که حکمت را در مضامین شعری خود جای داده و مفاهیم آن را به شکل والایی پروراندهاند. این دو شاعر بزرگ با بیان این مفاهیم متعالی حکمی، از سردمداران این عرصه به شمار میآیند و با وجود شباهتها، تفاوتهایی نیز در بیان مضامین حکمی آنها دیده میشود. این پژوهش با بررسی بسامد این مضامین، سعی بر توضیح شب...
متن کاملساختار ساختارها در اشعار ناصرخسرو با تکیه بر وجه غالب
ساختار ساختارها در دیوان ناصرخسرو بر وجه غالب «خردگرایی» استوار است و تمام مایگانها و ساختارهای کوچک و بزرگ در اشعار ناصرخسرو حول آن سامانمند میشوند یا از طریق تقابل با یکدیگر آن را تقویت میکنند و کارکرد اثبات مدّعای شاعر حول محور یقین (و نه حدس و ظن) میگردد. ساختار اندیشهای دیوان ناصرخسرو (در ساحت سیاسی، مذهبی و ...) بر مبنای تقابل و تضاد با دستگاه حاکمۀ خلفای عباسی و سلجوقیان بنا نهاده شد...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 5 شماره 17
صفحات 29- 73
تاریخ انتشار 2013-11-22
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023